جيءَ مان
(ٻي ڇا لاءِ پيش لفظ)
هيءٌ ڪتاب”سنڌ ۾ رهندڙ ذاتيون، قومون ۽ قبيلا“ جي پهرين ايڊيشن کي توقع کان وڌيڪ موٽ ملي جنهن ڪري هن جو ٻيو اڊيشن جلد ڇپائي هيٺ آڻڻو پيو. هن ايڊيشن ۾ نه رڳو سڌاريو ڪيو ويو آهي پر ان سان گڏ ان ۾ اهم ذاتين جو پڻ اضافو ڪيو ويو آهي.
پهرين ايڊيشن جي ڇپجڻ کان پوءِ جهڙي نموني سنڌ جي ڪنڊ ڪڙڇ مان ڀرپور موٽ ملي اها به خلاف توقع هئي. سوين خط ۽ موبائيل فون منهنجو حوصلو وڌائي ڇڏيو ته مان ان موضوع تي وڌيڪ تحقيقي ۽ علمي ڪم ڪريان جنهن ڪري مون سنڌ جي مختلف دوستن ۽ ساٿين سان معلوماتي رابطو وڌايو ۽پنهنجي سر انهيءَ ڪم ۾ جنڀي ويس. جنهن کان پوءِ ڄاڻ ۽ معلومات ۾ ايترو اضافو ٿيو جو هن جا پيج ڪتاب يعني پنج جلد لکي سگهجن ٿا، جيڪي انشاءالله تعاليٰ وقت سر سڄڻن جي هٿن ۾ هوندا.
جتي هن ڪتاب جي ساراھ ۽ تعريف ٿي اتي تنقيد به ٿي،ڪنهن کي حقي
نه آئي، ڪنهن کي سچ نه وڻيو، پر ان جي باوجود به سنڌ مان صرف اهڙا ٽي دوست هئا جن مان هڪ دوست ملڪ محسن خاصخيلي اهو لکيو ته،”خاصخيلي ذات جو هڪ ته احوال نهايت مختصر آهي ۽ اهو حقيقت تي ٻڌل نه آهي. سندس خيال هو ته خاصخيلي قريشي عرب آهن ۽ ائين لکيو وڃي.“ پر منهنجي تحقيق ۽ علمي طور جيڪا ڄاڻ هئي ان مطابق مون گذارش ڪئي آهي، جيئن پڙهندڙ پاڻ پڙهي، منصفانه فيصلو ڏيئي سگهن. ٻي دوست خيرپور جي الله بخش گوپانگ کي سنڌي ٿيڻ تي ڏاڍي چڙ۽ ڪاوڙ هئي،جنهن پنهنجي طرفان ڪن ڪتابن جا حوالا ڏياري موڪليا پر ان دوست ساڳن ڪتابن کي شايد اڳتي نه پڙهيو هو. ان کانسواءِ نوابشاھ جي شوڪت جوڻو صاحب جو رايو هو ته جوڻو ذات وارا نسلن سنڌي نه آهن ۽ هنن جو تعلق يونان سان آهي.
باقي بن سون مهربانن ، اهڙي ڪتاب لکڻ تي نه رڳو واڌايون ۾ پنهنجي ڀرپور سهاري جو واعدو ڪيو. انهن ۾ خاص طور تي محترم غلام محمد لاکو صاحب،محترم حاجي خان چاچڙ، ڪنڌ ڪوٽ، محترم راجا آفتاب ڀٽي نوابشاھ، محترم ماستر محمد صادق پالاري جھمپير، محترم منور ارباب هالو ڪراچي، محترم رحيم جوکيوم ٺٽو۽ ٻيا نمايان آهن جن نه رڳو علمي معلومات ۾ اضافو ڪيو پر مفيد مشورا به ڏنا، انهن کانسواءِ آءٌ محترم عطا محمد ڀنڀرو،غلام عباس ڀنڀرو ، خيرپور محترم گل حسن ڪلمتي ڪراچي، محترم غلام نبي لاکو قاضي احمد، محترم عبدالقيوم لطيفي نوناري ٽنڊو محمد خان، محمد فقير محمد مقيم ڪنڀار مٺي،محترم راجا سرور سلهريا جھلم، ،حترم مهر محمد ٻخش نول فيصل آباد، محترم گل حسن سيٺارميرپور ماٿيلو، محترم اميد علي سيٺو ٽندو محمدخان۽ ٻيا سوين مهربان ساٿي جن علمي طور ساٿ ڏنو جو هن ڪتاب لکڻ جي لائق ٿيس.
ايازڀاڳت
No comments:
Post a Comment